سرطان غدد بزاقی علل، علائم، تشخیص و درمان

سرطان غدد بزاقی

سرطان غدد بزاقی در یکی از غدد بزاقی شروع می شود. در حقیقت تعداد زیادی غدد بزاقی متفاوت در دهان و اطراف آن وجود دارد و تعداد زیادی تومورهای خوش خیم و بدخیم می توانند در این غدد رشد کنند. پس وجود تومور لزوماً به معنای سرطان و بیماری نمی باشد.

غدد بزاقی، بزاق دهان را تولید می کنند. بزاق دهان شامل آنزیم هایی است که عمل هضم غذا را آغاز می کنند. همچنین این بزاق حاوی آنتی بادی ها و دیگر مواد برای کمک به پیشگیری از عفونت های دهان و گلو می باشند.

انواع غدد بزاقی

غدد بزاقی به دو گروه ماژور و مینور تقسیم می شوند. غدد ماژور شامل غدد پاروتید ساب مندیبولر و ساب لینگوال هستند. غدد مینور اکثرا در سقف دهان و لب ها قرار دارند ولی در نواحی مختلف حلق دهان وحنجره یافت می شوند. شایعترین محل بروز تومورهای بزاقی غده پاروتید است که ۷۵ درصد انها خوش خیم هستند ولی در سایر غدد بزاقی ماژور و غدد بزاقی مینور اکثر تومورها بدخیم هستند. در زیر به توضیحات اضافه تر می پردازیم:

• تومور پاروتید . این غدد، بزرگترین غدد بزاقی می باشند و دقیقاً در جلوی گوش ها قرار دارند. حدوداً ۷ مورد از ۱۰ مورد سرطان های غدد بزاقی در این قسمت شروع می شوند.

در زیر عکس نمونه ای از تومور پارتید را مشاهده می کنید:

سرطان غدد بزاقی

• غدد سابمندیبولار . این غدد کوچکتر بوده و در زیر فک قرار دارند. این غدد بزاق زیر زبان را ترشح می کنند. حدوداً ۱ تا ۲ مورد از سرطان های غدد بزاقی در این قسمت شروع می شوند.
• غدد سابلینگوال . این غدد کوچکترین غدد بزاقی هستند و در زیر سقف دهان و زیر دو طرف زبان قرار دارند. احتمال اینکه سرطان غدد بزاقی در این نواحی شروع به رشد کنند، بسیار نادر است.

علائم تومور غدد بزاقی

• توده یا تورمی در نزدیکی فک یا گردن یا دهان
• بی حسی در بخش هایی از صورت
• تضعیف ماهیچه ها در یک طرف صورت
• درد دائمی در اطراف غدد بزاقی
• مشکلاتی در بلعیدن غذا
• ناتوانی در باز کردن کامل دهان

علل تومور غدد بزاقی

تومورهای غدد بزاقی موارد بسیار نادری هستند و حدوداً ۱۰ درصد از کل تومورهای سر و گردن را شامل می شوند. دلیل ایجاد این تومورها شناخته شده نمی باشد.

پزشکان بر این عقیده اند که تومورهای غدد بزاقی زمانی شروع به رشد می کنند که در ساختار DNA برخی از سلول های غدد بزاقی، جهش ژنتیکی رخ می دهد. این جهش به سلول ها اجازه می دهد که به سرعت رشد کرده و تقسیم سلولی بی رویه ای را انجام دهند. این سلول ها زمانی که تقسیم می شوند، پس از مدت زمان مقرر از بین نرفته و به زندگی خود ادامه می دهند. این تجمع سلولی تشکیل یک تومور داده و به بافت های اطراف خود تجاوز می کند. سلول های سرطانی می توانند شکسته شده و در ارگان های اطراف خود و اعضای دیگر بدن گسترش یابند(متاستاز).

تشخیص غدد بزاقی

با معاینه گردن و گلو توسط پزشک می توان به وجود توده پی برد. پس از آن با آزمایشات تصویری مانند سی تی اسکن و ام آر آی می توان سایز تومور و محل دقیق آن را تشخیص داد. در صورت نیاز برای اطمینان از سرطانی بودن توده، از توده مورد نظر نمونه گرفته می شود (بیوپسی).

علامت اصلی تومورهای خوش خیم تورم بدون درد در ناحیه غده بزاقی مربوطه است. در صورت وجود درد، فلج صورت ، محدودیت در باز شدن فک، fix بودن توده به پوست یا استخوان و زخمی شدن پوست یا مخاط روی توده باید به بدخیمی شک کرد.

درمان تومور غدد بزاقی

درمان تومورهای غدد بزاقی بستگی به سایز، نوع و درجه پیش رفت تومورها دارد. همچنین سلامت کلی بیمار سنجیده می شود. درمان تومورهای غدد بزاقی معمولاً با جراحی امکان پذیر است و شاید به پرتودرمانی نیاز پیدا شود.

• جراحی برداشتن قسمتی از تومورهای غدد بزاقی در مواردی که تومور بسیار کوچک است.
• جراحی برداشتن کل غدد بزاقی در مواردی که تومور بزرگ می باشد. در صورتی که سلول های سرطانی به استخوان و پوست اطراف ناحیه گسترش یافته باشد، این نواحی نیز برداشته می شوند و با جراحی بازسازی یا فری فلپ می توان نواحی را اصلاح نمود.
• جراحی برداشتن غدد لنفاوی در گردن. در صورتی که ثابت شود سلول های سرطانی غدد لنفاوی را نیز درگیر کرده اند، آنها نیز برداشته می شوند.

منبع : https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/salivary-gland-cancer/diagnosis-treatment/drc-20354155

مطالب مرتبط با این مقاله:

تومور اربیت

تومور سینوس

تومور گوش خارجی

تومور قاعده جمجمه