جراحی سر و گردن

جراحی سر و گردن

جراحی سر و گردن برای درمان بسیاری از بیماری های سر و گردن انجام می گیرد. از جمله مشکلات و بیماری های مرتبط با سر و گردن می توان به مشکلات تیروئید، سینوس ها، عفونت ها و سرطان یا تومور های خوش خیم و بدخیم سر و گردن اشاره کرد.

اکثر افرادی که دارای تومور بدخیم در ناحیه سر و گردن می باشند نیاز به جراحی برای برداشتن توده ها و بافت های سرطانی دارند. جراحی های بازسازی نیز بخش مهمی از روند درمانی و جراحی سر و گردن هستند زیرا ظاهر طبیعی را بعد از جراحی تومور به فرد باز می گردانند. در ادامه مقاله با ما باشید.

جراحی سر و گردن

جراحی سر و گردن چیست؟

جراحان سر و گردن اغلب با نام متخصص گوش و حلق و بینی یا اتولارینگولوژیست شناخته می شوند. اتولارینگولوژی تخصص جراحی در زمینه سر و گردن می باشد. منظور از این نوع تخصص در حقیقت تشخیص و درمان بسیاری از اختلالات و بیماری های سر و گردن می باشد.

جراحی سر و گردن برای درمان انواع سرطان های سر و گردن صورت می گیرد. سرطان های سر و گردن در نواحی مختلفی مانند حفره بینی و سینوس ها، غدد بزاقی، گلو، لب ها، لوزه ها و حنجره ایجاد می شوند و معمولاً جراحی در این نواحی صورت می گیرد. جراحی سر و گردن در موارد زیر هم انجام می گیرد:

– اختلال در اعصاب صورت
– سرگیجه شدید
– فشار بر ستون فقرات
– مشکلاتی در بالای ستون فقرات
– درد سینوس ها
– آسیب های سر و گردن
– عفونت مزمن گوش
– خروپف و آپنه خواب
– مشکل لوزه
– اختلال در فک
– مشکلات تیروئید

پروسه جراحی سر و گردن

انواع مختلفی از جراحی های سر و گردن وجود دارد. جراحی سر و گردن می تواند از نوع کم تهاجمی باشد که در این نوع جراحی دوره نقاهت به سرعت سپری می شود. در صورتی که درباره نوع جراحی سر و گردن و چگونگی پروسه جراحی هرگونه سوالی دارید از پزشک خود سوالات لازم را بپرسید تا ابهامات برطرف شود.

دوره نقاهت جراحی سر و گردن

دوره نقاهت بعد از جراحی سر و گردن بستگی به نوع جراحی دارد. در جراحی گردن ( با ایجاد برشی در گردن برای برداشتن تومور) در صورتی که مشکلی در طول جراحی و بعد از آن پیش نیاید، نیاز به دو تا سه روز بستری در بیمارستان دارد. اکثر بیماران بعد از مرخص شدن از بیمارستان نیاز به همراه دارند. تا یک هفته بعد از جراحی بیمار احساس خستگی شدیدی دارد.

در اکثر موارد بعد از جراحی سر و گردن نیاز به جراحی ثانویه به نام جراحی بازسازی جهت بازگرداندن ظاهر طبیعی به صورت و گردن می باشد. همچنین افرادی که به سرطان سر و گردن مبتلا هستند بعد از برداشتن تومور نیاز به جلسات پرتودرمانی و شیمی درمانی دارند. برخی از بیماران نیز بعد از جراحی نیاز به گفتار درمانی دارند.

انواع جراحی های سر و گردن

– پاروتیدکتومی – این جراحی برای برداشتن غده پاروتید ( بزرگترین غده بزاقی نزدیک به گوش ) به دلیل وجود عفونت یا تومور در ناحیه می باشد.

– تیروئیدکتومی کم تهاجمی – این نوع جراحی کم تهاجمی برای برداشتن بخشی از تیروئید یا تمام آن می باشد. این جراحی با ایجاد برشی کوچک به اندازه ۱٫۵ سانی متر صورت می گیرد و بافت اطراف حنجره و پاراتیروئید حفظ می گردد.

– پاراتیروئیدکتومی – غدد پاراتیروئید چهار غده بسیار کوچک در کنار غده تیروئید می باشند که هورمون هایی برای تنظیم سطح کلسیم در بدن تولید می کنند. این جراحی کم تهاجمی برای درمان هایپرپاراتیروئیدیسم یا برداشتن پاراتیروئید پرکار می باشد.

– تیروئیدکتومی – در این جراحی بخشی از غده تیروئید یا کل آن برداشته می شود.

– جراحی گردن

– جراحی غدد بزاقی

– مندیبولکتومی – این جراحی برای برداشتن بخشی از فک انجام می گیرد.

– جراحی حنجره برای درمان سرطان حنجره

– بیوپسی یا نمونه گیری از توده های سر و گردن

– جراحی بازسازی سر و گردن

جراحی سر و گردن

تکنیک های جراحی سر و گردن

چند تکنیک اساسی برای جراحی سر و گردن وجود دارد. در ادامه به توضیحاتی درباره برخی از این تکنیک ها می پردازیم.

جراحی اندوسکوپی سر و گردن

جراحی اندوسکوپی سر و گردن کم تهاجمی است و به پزشک جراح این امکان را می دهد که با حداقل تهاجم و با استفاده از اندوسکوپ و دوربین متصل به آن، تومورهای نواحی سر و گردن را خارج کند. در این تکنیک جراحی معمولاً تغییری در تن صدا، ظاهر و بلعیدن فرد ایجاد نمی شود.

اندوسکوپ یک لوله باریک و بلندی است که به یک منبع نوری خاصی متصل است و لنز کوچکی در داخل آن قرار دارد. جراح از طریق این لنز می تواند ارگان های داخلی و بافت های داخل بدن را ببیند.

برای مثال برای سرطان های گلو جراح اندوسکوپ را از طریق دهان بیمار وارد می کند و میکروسکوپ تصاویری عالی از تومور به دست می آورد. استفاده از تجهیزات دقیق و بروز جراحی می تواند نیاز به ایجاد برش را از بین ببرد و تومورهای موجود بدون اینکه برشی بر سطح پوست ایجاد شود، خارج شوند.

تکنیک اندوسکوپی مزایای بسیاری دارد که در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می کنیم:

• کاهش خطر از دست دادن خون
• درد کم تر
• نیاز به بستری کوتاه تر
• بازگشت سریع تر به رژیم غذایی متداول و دوره نقاهت کوتاه تر
• جای بخیه و اسکار کم تر و در نتیجه ظاهری زیباتر

در برخی موارد سرطان گلو با انجام جراحی اندوسکوپی نیاز به روش شیمی درمانی کاهش می یابد و یا در کل نیازی به شیمی درمانی نخواهد بود. انکولوژیست ها، جراحان سر و گردن و رادیولوژیست ها با کمک هم و با انجام بررسی های مختلف بهترین گزینه درمانی را برای بیمار انتخاب می کنند.

در برخی موارد نیاز به انجام شیمی درمانی و پرتودرمانی بعد از جراحی اندوسکوپی می باشد. ولی در کل جراحی سر و گردن با تکنیک اندوسکوپی دوره نقاهت کوتاه تری در پی خواهد داشت و احتمال عفونت در این تکنیک کاهش چشمگیری می یابد.

در ادامه می توانید فیلم جراحی سینوس را که به صورت اندوسکوپیک انجام گرفته است مشاهده کنید:

جراحی سر و گردن به صورت رباتیک

این نوع تکنیک جراحی یک هنر محسوب می شود. در این نوع تکنیک با کمک از تکنولوژی کامپیوتری، استفاده از ابزارهای خاص جراحی و تصاویر سه بعدی پیش رفته انجام می گیرد. در برخی موارد برای درمان سرطان های سر و گردن از این نوع تکنیک استفاده می شود.

جراحی سر و گردن به شیوه باز

در بسیاری از جراحی های سر و گردن نمی توان از تکنیک اندوسکوپی استفاده کرد و نیاز است که برش های بزرگ تری بر روی سطح پوست ایجاد شود. برای مثال اگر دسترسی به تومور با روش اندوسکوپی امکان پذیر نباشد و یا تومور بسیار بزرگ باشد نیاز است که از روش جراحی به شیوه باز استفاده شود.

نتیجه گیری

بنابراین جراحی سر و گردن حوزه وسیعی می باشد و شامل جراحی های مختلف کم تهاجمی و تهاجمی است. همان طور که گفته شد بعد از جراحی سر و گردن معمولاً نیاز به انجام جراحی های ثانویه می باشد. امروزه با پیشرفت علم پزشکی بهترین تکنیک های جراحی برای این نوع جراحی ها استفاده می گردد.

منبع : https://lluh.org/services/ear-nose-and-throat-ent/our-services/head-and-neck-surgery و https://mainehealth.org/services/otolaryngology-ent/head-neck-surgery

https://med.stanford.edu/ohns/healthcare/headneckcenter/programs/head-and-neck-oncology/head-neck-cancer-surgery.html